Hai phương pháp tính thuế giá trị gia tăng

Phương pháp tính thuế giá trị gia tăng

Phương pháp tính thuế giá trị gia tăng theo pháp luật Việt Nam hiện nay như thế nào? Bài viết sau sẽ giúp bạn giải đáp câu hỏi này.

Các chủ thể nộp thuế GTGT được chia thành hai hóm chính. Nhóm thứ nhất là các chủ thể có cơ cấu tổ chức kinh doanh chặt chẽ, có hệ thống kế toán và sổ sách chứng từ đạt tiêu chuẩn do pháp luật quy định và hoạt động kinh doanh thường xuyên với mức độ doanh thu tương đối lớn. Nhóm thứ hai là các chủ thể các cá nhân, không có cơ cấu tổ chức kinh doanh chặt chẽ hoặc những doanh thu phát sinh thuế , GTGT không lớn. Căn cứ vào cách phân loại này, Luật Thuế giá trị gia tăng hiện hành đã quy định hai phương pháp tính thuế là phương pháp khấu trừ và phương pháp tính thuế trực tiếp trên giá trị tăng thêm.

1. Phương pháp khấu trừ thuế

Phương pháp này được áp dụng đối với cơ sở kinh doanh thực hiện đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ theo quy định của pháp luật về kế toán, hóa đơn, chứng từ bà đăng ký nộp thuế theo phương pháp khấu trừ thuế.

Số thuế GTGT phải nộp = Số thuế GTGT đầu ra – Số thuế GTGT đầu vào được khấu trừ

Trong đó:

• Số thuế GTGT đầu ra bằng tổng số thuế GTGT của hàng hóa, dịch vụ bán ra ghi trên hóa đơn GTGT bán hàng. Thuế GTGT ghi trên hóa đơn GTGT bằng giá tính thuế của hàng hóa, dịch vụ chịu thuế bán ra nhân (x) với thuế suất GTGT áp dụng với hàng hóa, dịch vụ đó.
• Thuế GTGT đầu vào bằng tổng số thuế GTGT ghi trên hóa đơn GTGT mua hàng hóa, dịch vụ dùng cho sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế GTGT; số thuế GTGT ghi trên chứng từ nộp thuế của hàng hóa nhập khẩu hoặc chứng từ nộp thuế GTGT thay cho phía nước ngoài theo hướng dẫn của Bộ Tài chính.

Thuế giá trị gia tăng đầu vào xuất hiện ở khâu mua vào, được tính ưong tổng giá mà chủ thể nộp thuế đã trả để nhận được hàng hoá dịch vụ. Luật thuế giá trị gia tăng quy định số thuế giá trị gia tăng đầu vào được khẩu trừ bằng tổng số thuế giá trị gia tăng mua hàng hoá, dịch vụ, chứng từ nộp thuế giá trị gia tăng của hàng hoá nhập khẩu. Như vậy, bằng một nghiệp vụ phát hành hoá đơn, có thể là cơ sở xác định số thuế đầu ra cho chủ thể cung ứng hàng hoá, dịch vụ; đồng thời lại là căn cứ xác định số thuế đầu vào cho bên nhận hàng hoá dịch vụ. Đôi với chứng từ nộp thuế của hàng hoá nhập khẩu, vừa là cơ sở để xác định nghĩa vụ thuế đã hoàn thành ở khâu nhập khẩu, đồng thời là cơ sở để cơ quan thuế nội địa khấu trừ thuế đối với hoạt động tiêu dùng ở trong nước.

Phương pháp khẩu trừ thuế áp dụng đối với cơ sở kinh doanh thực hiện đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ theo quy định của pháp luật về kế toán, hóa đon, chứng từ bao gồm:

• Cơ sở kinh doanh có doanh thu hàng năm từ bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ từ một tỷ đồng trở lên, trừ hộ, cá nhân kinh doanh;
• Cơ sở kinh doanh đăng ký tự nguyện áp dụng phương pháp khấu trừ thuế, trừ hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh.

Về thủ tục khấu trừ, thuế GTGT đầu vào phát sinh trong tháng nào được kê khái, khấu trừ khi xác định số thuế phải nộp của tháng đó.

Luật Thuế GTGT đã quy định các điều kiện để được khấu trừ như sau:

• Thứ nhất,cơ sở kinh doanh đề nghị khấu trừ phải có hóa đơn GTGT mua hàng hóa, dịch vụ hoặc chứng từ nộp thuế GTGT ở khâu nhập khẩu;
• Thứ hai,cơ sở kinh doanh đề nghị khấu trừ phải có chứng từ thanh toán qua ngân hàng đối với hàng hóa, dịch vụ mua vào, trừ hàng hóa, dịch vụ mua từng lần có giá trị dưới 20 triệu đồng. Trong trường hợp thanh toán bằng phương thức hàng đổi hàng thì phần giá trị hàng đổi hàng cũng được coi là thanh toán qua ngân hàng.

Đối với hàng hòa, dịch vụ xuất khẩu, ngoài hai điều kiện trên đây cần phải có thêm các điều kiện sau:

• Phải có hợp đồng ký kết với bên nước ngoài;
• Phải có hóa đơn bán hàng hóa, dịch vụ;
• Phải có chứng từ thanh toán qua ngân hàng (đây là chứng từ mà bên nhập khẩu thanh toán cho bên xuất khẩu). Việc thanh toán tiền hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu dưới hình thức thanh toán bù trừ giữa hàng hóa dịch vụ xuất khẩu với hàng hóa, dịch vụ nhập khẩu, trả nợ thay Nhà nước được coi là thanh toán qua ngân hàng.
• Phải có tờ khai hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu.

2. Phương pháp tính trực tiếp trên GTGT

Đây là phương pháp tính thuế không dựa trên phát sinh thuế giá trị gia tăng đầu vào và được áp dụng cho các chủ thể kinh doanh không nộp thuế GTGT bằng phương pháp khấu trừ. Phương pháp tính trực tiếp được xác định bằng cách tính chênh lệch giữa giá bán ra và giá mua vào hàng hóa, dịch vụ hoặc tính tỷ lệ % trên doanh thu.

Đối với hoạt động mua bán, chế tác vàng, bac, đá quý, số thuế giá trị gi tăng phải nộp theo phương pháp tính trực tiếp trên giá trị gia tăng bằng giá trị gia tăng nhân với thuế suất thuế giá trị gia tăng. Giá trị gia tăng của vàng, bac, đá quý được xác định bằng giá thanh toán của vàng, bạc, đá quý bán ra trừ giá thanh toán của vàng, bạc, đá quý mua vào tương ứng.

Đối với những trường hợp còn lại, thuế GTGT được xác định theo tỷ lệ doanh thu. Những chủ thể thực hiện nộp thuế theo phương pháp này bao gồm:

• Doanh nghiệp, hợp tác xã có doanh thu hàng năm dưới mức ngưỡng doanh thu một tỷ đồng, trừ trường hợp đăng ký tự nguyện áp dụng phương pháp khấu trừ thuế.
• Hộ kinh doanh cá nhân kinh doanh;
• Tổ chức, cá nhân nước ngoài kinh doanh không có cơ sở thường trú tại Việt Nam nhưng có doanh thu phát sinh tại Việt Nam thực hiện đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ, trừ tổ chức, cá nhân nước ngoài cung cấp hàng hóa, dịch vụ để tiến hành hoạt động tìm kiếm, thăm dò, phát triển và khai thác dầu, khí nộp thuế theo phương pháp khấu trừ được bên VIệt Nam khấu trừ và nộp thay.
• Tổ chức kinh tế khác, trừ trường hợp được đăng ký nôp thuế theo phương pháp khấu trừ thuế.

Tỷ lệ % để tính thuế giá trị gia tăng được quy định như sau:

• Phân phối, cung cấp hàng hóa :1%;
• Dịch vụ, xây dựng không bao thầu nguyên vật liệu :5%;
• Sản xuất, vận tảu, dịch vụ có gắn với hàng hóa, xây dựng có bao thầu nguyên vật liệu 3%;
• Hoạt động kinh doanh khác : 2%

Chủ thế kinh doanh áp dụng phương pháp tính trực tiếp trên GTGT không được sử dụng hóa đơn GTGT mà chỉ được sử dụng hóa đơn bán hàng.

Mong rằng hai phương pháp tính thuế giá trị gia tăng theo pháp luật Việt Nam trên đây sẽ hữu ích với doanh nghiệp của bạn. Giúp bạn biết cách tính thuế giá trị gia tăng và lựa chọn được phương thức tính thuế giá trị gia tăng phù hợp với công ty, doanh nghiệp của mình