Tổng quan về máy móc và thiết bị

1. Khái niệm của máy móc thiết bị

Máy móc thiết bị là những tài sản hữu hình ngoài bất động sản, phục vụ tạo ra thu nhập cho người chủ sở hữu. Các định nghĩa khác bao gồm:

Máy móc: Là các máy riêng lẻ hoặc dây chuyền sản xuất. Máy móc là một thiết bị sử dụng các năng lực cơ khí, được cấu tạo từ nhiều bộ phận và có chức năng nhất định, dùng để thực hiện những công việc nào đó. Thông thường máy móc bao gồm các bộ phận sau:

Bộ phận động lực.
Bộ phận truyền dẫn.
Bộ phận chức năng.
Ngoài ra một số máy còn có bộ phận điện và điều khiển.

Xu hướng phát triển của máy móc là ngày càng nhỏ gọn, ít tiêu hao năng lượng, nhiên vật liệu và ngày càng tự động hóa cáo.

Thiết bị: Là những tài sản phụ trợ được sử dụng để trợ giúp cho hoạt động máy móc, xu thế phát triển của thiết bị là ngày càng nhỏ gọn, đa năng và có thể liên kết với nhiều thiết bị khác.

2. Bản chất của máy móc thiết bị

Có thể di dời được

Có tính phổ biến, không bị hạn chế về số lượng.

Đa dạng, phong phú.

Chất lượng, độ tin cậy, tuổi thọ phụ thuộc vào nhiều yếu tố …

Tuổi thọ có giới hạn.

Thời gian khai thác hiệu quả còn phụ thuộc vào sự tuân thủ các hướng dẫn vận hành của nhà sản xuất trong quá trình khai thác của người sử dụng.

Có thể chuyển nhượng, thay đổi chủ sở hữu dễ dàng (trừ tài sản đặc biệt).

3. Phân loại Máy móc Thiết bị

Người ta có thể phân loại máy móc, thiết bị theo nhiều cách khác nhau.

Phân loại trong hạch toán kế toán:

Tài sản cố định;
Công cụ, dụng cụ;

Phân loại theo ngành sử dụng:

Máy móc thiết bị trong lĩnh vực nông nghiệp
Máy móc thiết bị trong lĩnh vực Vận tải
Máy móc thiết bị trong lĩnh vực Hàng không
Máy móc thiết bị trong lĩnh vực Hàng hải
Máy móc thiết bị trong lĩnh vực Xây dựng
Máy móc thiết bị trong lĩnh vực chế biến thực phẩm
Máy móc thiết bị trong lĩnh vực Y tế
Máy móc thiết bị trong lĩnh vực In ấn
Máy móc thiết bị trong lĩnh vực Dệt
Máy móc thiết bị trong lĩnh vực kinh doanh Nhà hàng
Máy móc thiết bị trong lĩnh vực giáo dục

Phân loại theo công năng

Máy công cụ;
Máy xây dựng;
Máy động lực;
Máy hoá chất;
Máy xếp dỡ;
Phưương tiện vận tải;
Máy móc thiết bị ngành in;
Máy móc thiết bị y tế;
Máy móc thiết bị điện, điện tử;
Máy móc phát thanh, truyền hình;…

Phân loại theo tính chất:

Máy móc, thiết bị chuyên dùng;
Máy móc, thiết bị thông thưường.

4. Nhận dạng MMTB

Đặc điểm kinh tế kỹ thụât ảnh hưởng rất lớn đến giá trị của máy móc thiết bị, do đó để việc ước tính giá trị của máy móc thiết bị được đúng đắn, nhất thiết người thẩm định phải mô tả (nhận dạng) được chính xác đặc điểm kỹ thuật của máy móc thiết bị sao cho người đọc có thể hiểu và hình dung được máy móc thiết bị đó.

Việc nhận dạng máy móc thiết bị có thể được phân thành hai loại sau đây:

Nhận dạng vĩ mô.
Nhận dạng vi mô.
Nhận dạng vi mô:

Nhận dạng vi mô là quá trình liệt kê các thiết bị như là một máymóc đơn lẽ. Để thực hiện được điều này người thẩm định cần phải thực hiện theo trình tự sau:

Các yếu tố cần được nhận dạng:

Mã số tài sản (do khách hàng thiết lập): giúp nhận dạng máy móc được chính xác
Mô tả:

+ Mô tả chung – Nó là thiết bị gì ?

+ Mô tả chi tiết – Phân loại rõ hơn.

Type, Model;
Kích thước hoặc công suất, nếu được cung cấp hoặc đo được;
Số seri (nếu tìm thấy) ;
Tên nhà sản xuất;
Tên nhà cung cấp (nếu nếu biết) ;
Năm sản xuất (nếu biết);
Các chi tiết về thiết bị phụ, phụ tùng và linh kiện kèm theo (nếu có);
Hệ thống truyền động và các chi tiết của hệ thống truyền động như: truyền động bằng xích, dây đai, khớp nối. Nguồn động lực là động cơ hay môtơ điện.
Tham khảo đến các đặc điểm đặc biệt khác như quá trình bảo trì các mối nối của hệ thống , quá trình lắp đặt, các trường hợp sử dụng.. nếu chúng ta có đề cập đến chi phí lắp đặc của thiết bị.
Quá trình sửa đổi hoặc phụ hồi so với nguyên trạng.

Nhận dạng vĩ mô:

Việc nhận dạng vi mô được thực hiện thông qua việc xem xét đặc điểm các chi tiết chính của máy móc thiết bị, các chi tiết quyết định đến tính năng kỹ thuật của máy móc thiết bị đó.

Để quá trình thẩm định giá được thuận lợi và liên tục, nhà thẩm định giá cần nhận dạng vi mô để chi ra các đặc điểm sau:

Dây chuyền thẩm định là loại nào ?
Quá trình sử dụng của máy móc thiết bị ?
Công suất lắp đặt và sản xuất thực tế ?

Các thông tin cần thiết phải được thu thập trong quá trình nhận dạng vi mô như sau:

Tên và địa chỉ của công ty
Chi tiết của sản phẩm dầu ra
Quá trình sử dụng và biểu đồ về quá trình sử dụng của máy móc thiết bị
Chi tiết về các sản phẩm phụ
Công suất lắp đặt, công suất xuất thực tế của thiết bị trong 5 năm vừa qua.
Tình trạng nguyên nhiên vật liệu đầu vào (hạn chế hoặc nhiều vô kể).
Chất lượng của thành phẩm – Tỷ lệ phần trăm phế phẩm ? Nó có nằm trong giới hạn cho phép ? Nếu không thì lý do vi sao ?
Chế độ vận hành: 1 ca, 2 ca, 3 ca hay liên tục; Thời gian vận hành của mỗi ca: 8 giờ/ca hay 12 giờ/ ca… Tổng số ngày vận hành trong năm. Trường hợp máy móc thiết bị hoạt động liên tục và được câu tạo từ nhiều chi tiết khác nhau thì tuổi thọ tổng thể của máy móc phụ thuộc vào tuổi thọ của 1 hoặc hai chi tiết chính. Trong trường hợp này cần phải nhận dạng các chi tiết chính đó.
Tiêu chuẩn và chương trình bảo trì, bảo dưởng như thế nào ? Bảo trì định kỳ, bảo trì sự cố hay bảo trì theo yêu cầu.
Hiệu quả của sơ đồ bố trí.
Sự thích hợp của máy móc (công nghệ mới hay cũ)
Chi tiết về chi phí được dùng cho việc sửa chửa, bảo trì trong 5 năm gần đây.
Ước lượng chi phí sửa chữa trong 5 năm kế tiếp.
Công nghệ của máy móc thiết bị là mới hay đã củ ? Nó có bị lỗi thời hay không?
Nếu máy móc thẩm định không được sử dụng công nghệ mới nhất. Khi đó cần phải tiến hành việc so sánh giữa máy móc củ mà máy móc mới theo các đặc tính sau để có thể đánh giá lỗi thời về mặt công nghệ:
Công suất sản xuất;
Chi phí thay thế của 1 thiết bị hoàn toàn mới
Chi phí nhân công trực tiếp
Tiêu hao dự trữ
Tiêu hao nhiên liệu
Chi phí cố định
Không gian sử dụng
Tỉ suất doanh thu trên giá trị tài sản.
Đã ước tính lợi nhuận tiền năng hay chưa ? Nó bằng hay khác với giá trị đã được nêu trong sổ sách kế toán.
Tỉ suất doanh thu tiềm năng trên giá trị tài sản
Sơ đồ bố trí, phân phối hệ thống điện và các hệ thống phân phối phụ trợ dọc theo chiều dài, loại và kích cở của cáp nối. Hệ thông điện đã được lấp đặc dựa trên điều kiện sử dụng tải hiện tại hay đã có dự phòng cho các trường hợp tải phát sinh.
Có bất kỳ trách nhiệm pháp lý nào trong việc sử dụng và vận hành thiết bị hay không, như luật kiểm soát ô nhiểm, luật môi trường, luật điện lực .. Nếu có thì đã thực hiện việc ước tính các chi phí phát sinh hay chưa ?
Tuổi thọ và tác động của tuổi thọ đến việc ước tính vòng đời của thiết bị.